Οι γονείς συνήθως παρατηρούν στο παιδί στοιχεία που σχετίζονται με την ανάπτυξη ή τη συμπεριφορά του που τους καθιστούν ανήσυχους και συνήθως έχουν δίκιο. Είναι σκόπιμο να αναφερθεί πως αν οι γονείς έχουν κάποια ανησυχία για την ανάπτυξη του παιδιού τους, καλό θα ήταν να απευθυνθούν στον παιδίατρο και στη συνέχεια να επισκεφθούν έναν αναπτυξιολόγο, ο οποίος θα εκτιμήσει αν η κατάσταση του παιδιού χρήζει περαιτέρω διερευνήσεις μέσω των διαγνωστικών διαδικασιών.

Η αναπτυξιολογική εκτίμηση είναι μια διαδικασία που αποσκοπεί στη βαθύτερη κατανόηση των κινητικών, κοινωνικών, ακουστικών, γλωσσικών, οπτικοκινητικών και κριτικών δεξιοτήτων του παιδιού, καθώς και των ευκαιριών που του δίνονται από το οικογενειακό και εκπαιδευτικό περιβάλλον, έτσι ώστε να πετύχει το καλύτερο αναπτυξιακό δυναμικό του.

ΠΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΕΙ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΑΝΑΠΤΥΞΙΟΛΟΓΟ;

• Αν οι γονείς πιστεύουν πως το παιδί τους υστερεί και παρατηρούν σημεία στην ανάπτυξή του που τους καθιστά ανήσυχους.
• Αν ο παιδίατρος συμβουλεύσει τους γονείς να ζητήσουν ειδική βοήθεια.
• Αν υπάρχει κάποιο διαγνωσμένο πρόβλημα ή κάποια αναπηρία.
• Αν το παιδί ανήκει σε ομάδα υψηλού κινδύνου όπως είναι η προωρότητα, το πολύ χαμηλό βάρος γέννησης ή αν υπάρχει κάποιος κληρονομικός παράγοντας ή κάποιο οικογενειακό ιστορικό.

Ο αναπτυξιολόγος είναι ο επιστήμονας ο οποίος έχει την κατάλληλη εκπαίδευση αλλά και εμπειρία ώστε να μπορεί να διαγνώσει και να παρέχει εξειδικευμένες παρεμβάσεις σε παιδιά με:

• Αναπτυξιακή καθυστέρηση
• Μαθησιακές δυσκολίες
• Δυσλεξία
• Καθυστέρηση λόγου
• Γλωσσικές διαταραχές
• Διαταραχές συμπεριφοράς
• Διαταραχές αυτιστικού φάσματος
• Διάσπαση ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας
• Νοητική υστέρηση
• Ευφυΐα / χαρισματικά παιδιά
• Διαταραχές κινητικών δεξιοτήτων
• Αναπτυξιακά προβλήματα παιδιών με προωρότητα
• Αναπτυξιακά προβλήματα παιδιών με χρόνια νευρολογικά νοσήματα
• Αν οι νηπιαγωγοί / δάσκαλοι του παιδιού εκφράζουν ανησυχίες.

3-5 μηνών

• Δεν στηρίζει το κεφαλάκι του
• Δεν χαμογελά όταν του χαμογελάσουμε
• Δεν βγάζει φωνούλες διαφορετικών συχνοτήτων
• Δεν κοιτάζει προς τον ήχο
• Δεν μεταφέρει τη ματιά του από το ένα αντικείμενο στο άλλο
• Δεν γραπώνει αντικείμενα

6-8 μηνών

• Δεν γυρίζει προς καμία κατεύθυνση το σώμα του είτε είναι ξαπλωμένο μπρούμυτα είτε ανάσκελα
• Δεν μπορεί να καθίσει
• Δεν κρατάει κουτάλι
• Δεν ‘μπαμπαλίζει’

 

       9-11 μηνών

• Δεν παίζει ‘κουκου-τσα’
• Δεν κοιτά τις εικόνες του βιβλίου για λίγο
• Δεν πιάνει με αντίχειρα και λοιπά δάκτυλα

 

Ενός έτους-15 μηνών

• Δεν γυρίζει να κοιτάξει όταν φωνάζουν το όνομά του
• Δεν παίζει με τον εαυτό του στον καθρέπτη
• Δεν αναγνωρίζει αντικείμενα όταν τα ονομάσουμε
• Δεν δείχνει με τον δείκτη
• Δεν χρησιμοποιεί απλά νεύματα, για παράδειγμα δεν σας μιμείται όταν το χαιρετάτε κουνώντας το χέρι σας

17-19 μηνών

• Δεν περπατά μόνο του
• Δεν καταλαβαίνει απλές εντολές πχ. «δώσε μου αυτό»
• Δεν φτιάχνει πύργο με 3-4 κύβους
• Δεν έχει λεξιλόγιο τουλάχιστον 10 λέξεων

2ετών

• Δεν πηδά, δεν κλωτσάει μπάλα
• Δεν αναγνωρίζει τα μέρη του σώματος
• Δεν  βοηθά σε ντύσιμο ξεντύσιμο
• Δεν παρακολουθεί ιστορίες στα βιβλία
• Δεν φτιάχνει προτασούλες (συνδυασμούς δύο λέξεων)
• Δεν μουτζουρώνει στο χαρτί

3ετών

• Δεν ανεβοκατεβαίνει σκάλες
• Δεν παίζει συμβολικό παιχνίδι,
• Δεν λέει το όνομά του

 

 

4ετών

• Δεν κάνει ποδήλατο με τρεις ρόδες
• Δεν τρέχει και κλωτσά μπάλα
• Δεν ορίζει τη χρήση απλών καθημερινών πραγμάτων
• Δεν γνωρίζει χρώματα

 

5ετών:

• Δεν ντύνεται   μόνο του
• Δεν κάνει συγκρίσεις μεγεθών
• Δεν ξέρει πόσο χρονών είναι
• Δεν προσπαθεί να κόψει με το ψαλίδι ,
• Δεν πλένει τα χέρια του και το πρόσωπό του με κάποια βοήθεια
• Δεν επιλέγει φίλους για να παίξει

 

6ετών:

• Δεν έχει  «κολλητό φίλο»,
• Δεν γράφει το όνομά του
• Δεν μπορεί να κάνει διάλογο
• Δεν μπορεί να περιγράψει από ποιο υλικό είναι φτιαγμένα απλά καθημερινά πράγματα
• Δεν αντιγράφει γράμματα, επαναλαμβάνει αριθμούς ούτε μετρά μέχρι το 20

 

7ετών

• Δεν ξέρει πού μένει ή πότε έχει γενέθλια
• Δεν ξεχωρίζει δεξί από αριστερό
• Δεν μπορεί να αφηγηθεί μια ιστορία που διάβασε

 

8ετών

• Δεν είναι αυτόνομο σε καθαριότητα και υγιεινή,
• Δεν ξέρει τι πρέπει να κάνει αν χαθεί
• Παρουσιάζει προβλήματα σε προφορικό και γραπτό λόγο

 

Όταν μια οικογένεια επισκεφθεί ένα αναπτυξιολόγο, θα πρέπει να ακολουθήσει τις εξής εξετάσεις που περιλαμβάνουν λεπτομερές αναπτυξιακό ιστορικό, παιδιατρική αλλά και νευρολογική εξέταση καθώς και αναπτυξιολογική εξέταση με τη χρήση ειδικών αναπτυξιακών δοκιμασιών (τεστ), τα οποία βασίζονται στην αυθόρμητη και ελεύθερη συνεργασία του βρέφους, νηπίου, παιδιού ή εφήβου, με αποτέλεσμα να διερευνηθούν όλες οι δεξιότητές του, στη μέγιστη έκφρασή τους.

 

 

 

 

 

 

Πετροπούλου Βούλα,
Ειδική Παιδαγωγός
BA(Hons) ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ